ΚΑΣΤΡΟ
ΛΕΟΝΤΑΡΙΟΥ
To
Λεοντάρι είναι κεφαλοχώρι της Αρκαδίας,
12 χιλιόμετρα νότια από τη Μεγαλόπολη.
Σε χαρακτηριστικό ύψωμα βόρεια της
πόλης υπάρχουν τα λιγοστά ερείπια ενός
μεσαιωνικού κάστρου.
Το
κάστρο Λεονταρίου υπήρξε Βυζαντινή
καστροπολιτεία που ήκμασε κυρίως κατά
τον 14ο αιώνα. Την εποχή εκείνη ήταν
στρατιωτικό κέντρο των Παλαιολόγων και
από τις πιο σημαντικές πόλεις του
Δεσποτάτου του Μορέως.
Ιστορία
Το
Λεοντάρι αρχικά δημιουργήθηκε από τους
Φράγκους. Η ιστορία του ήταν στενά
συνδεδεμένη με το γειτονικό Κάστρο
της Βελιγοστής, δεδομένου ότι επί
Φραγκοκρατίας το Λεοντάρι ανήκε σε μια
από τις πιο ισχυρές από τις 12 βαρονίες
του Πριγκιπάτου της Αχαΐας, τη Βαρονία
της Βελιγοστής.
Οι
Φράγκοι ήρθαν στην Πελοπόννησο το 1205
μετά την Άλωση της Πόλης κατά την Δ’
Σταυροφορία. Ηγέτης της μικρής δύναμης
των ιπποτών ήταν οΓουλιέλμος Σταμπλίτης.
Σύμφωνα με το Χρονικόν του Μορέως,
η Βελιγοστή ήταν ένα από τα 12 κάστρα που
έπρεπε να κυριεύσει ο Σταμπλίτης, αν
ήθελε να γίνει κύριος της Πελοποννήσου.
Στη
Βελιγοστή υπήρχε ισχυρό Βυζαντινό
κάστρο που ήταν σε στρατηγικό σημείο
ευρισκόμενο στο ορεινό σταυροδρόμι
Αρκαδίας-Μεσσηνίας-Λακωνίας. Το κάστρο
αυτό πρόβαλε σθεναρή αντίσταση στους
Λατίνους και κατακτήθηκε σε μια δεύτερη
φάση της φράγκικης κατάκτησης το 1209
(και όταν πλέον ηγέτης τους ήταν ο
Γοδεφρείδος Βιλεαρδουίνος).
Σημειωτέον
ότι σήμερα δεν είναι ακριβώς γνωστή η
θέση της Βελιγοστής ούτε του κάστρου
της. Και δεν είναι σίγουρο ότι ταυτίζεται
με το σημερινό χωριό της Βελιγοστής
(παλιά ονομασία «Σαμαράς»).
Για
την προστασία της Βελιγοστής και του
περάσματος από Λακωνία προς Αρκαδία,
οι Φράγκοι έχτισαν και δεύτερο κάστρο
στην περιοχή, αυτό του Λεονταρίου. Ο
λόφος στον οποίο χτίστηκε μοιάζει με
καθιστό λιοντάρι, εξ ου και το όνομα.
Λεγόταν επίσης και «Κάστρο του Λέοντος».
Μετά
την εγκατάσταση των Βυζαντινών στο
Μυστρά
το
1262 και μετά την επικράτηση των Ανζού
(Ανδεγαυών) αντί των Βιλεαρδουίνων στo
θρόνο του Πριγκιπάτου της Αχαΐας, η
δύναμη των Φράγκων στην Πελοπόννησο
άρχισε να κλονίζεται και άρχισαν να
χάνουν εδάφη. Ακολούθησαν αρκετές
δεκαετίες εχθροπραξιών με τους Έλληνες.
Η περιοχή Βελιγοστής-Λεονταρίου ήταν
στη μεθόριο μεταξύ Πριγκιπάτου και
Δεσποτάτου του Μοριά και ήταν πολύ συχνά
πεδίο συγκρούσεων μεταξύ των δύο
κρατιδίων.
Σε αυτό το ιστορικό
πλαίσιο και κάτω από συνθήκες που δεν
είναι ακριβώς γνωστές, περί το 1300 το
κάστρο της Βελιγοστής καταστράφηκε
ολοσχερώς. (Η βαρονία συνέχισε να
υφίσταται για πολύ καιρό ακόμα, αλλά με
έδρα πλέον την Τροιζηνία!)
Μάλλον
τότε ήταν που το Λεοντάρι πέρασε στη
δικαιοδοσία του Δεσποτάτου του Μορέως.
Η στρατηγική θέση του κάστρου, η παρουσία
των Φράγκων λίγο πιο πάνω (σε Καρύταινα
και
Νικλί), σε συνδυασμό με την καταστροφή
και απορρόφηση της ξακουστής Βελιγοστής,
έδωσαν μεγάλη αξία στο Λεοντάρι που
πέρασε σε μια εποχή ραγδαίας ανάπτυξης.
Έτσι, μέσα στο 14ο αιώνα εξελίχθηκε
γρήγορα σε μια από τις πιο σπουδαίες
μεσαιωνικές καστροπολιτείες του Μοριά.
Το
κάστρο παρέμεινε προπύργιο των Παλαιολόγων
μέχρι τα μέσα του 15ου αιώνα. Ήδη όμως
στα 1397 υπέστη μεγάλη καταστροφή κατά
την κάθοδο του Τούρκου Εβρενόζ
Πασά στην
Πελοπόννησο. Ευτυχώς τότε οι Τούρκοι
ενδιαφέρονταν μόνο για ληστρικές
επιδρομές και δεν έμειναν για πολύ. Κάτι
παρόμοιο συνέβη σε νέα τουρκική επιδρομή
από τον Τουαρχάν
Πασά το
1423.
Το τελειωτικό χτύπημα ήρθε το
1460 όταν ο Μωάμεθ
Β’ ο Πορθητήςκατέβηκε
στην Πελοπόννησο και κατέλυσε οριστικά
το Δεσποτάτο του Μυστρά καταλαμβάνοντας
όλα τα κάστρα το ένα μετά το άλλο. Μεταξύ
αυτών και το Κάστρο Λεονταρίου το οποίο
οι Τούρκοι κατέστρεψαν.
Οι κάτοικοι
και οι υπερασπιστές του Λεονταρίου
κατέφυγαν στο κάστρο του Γαρδικίου,
στον Τουρκολιά, αλλά αυτό δεν τους έσωσε
γιατί ο Μωάμεθ πήρε μετά από επίμονη
πολιορκία και εκείνο το κάστρο και τους
κατέσφαξε.
Έτσι
σήμερα δεν σώζεται σχεδόν τίποτα από
το σπουδαίο κάστρο του Λεονταρίου πέρα
από κάποια θεμέλια τειχών και κτισμάτων.
Πηγή
http://www.kastra.eu/castlegr.php?kastro=leontar
